Karagöz Oyunu Nedir Karagöz Oyunu Hakkında Bilgi

 

Karagöz Oyunu Nedir Karagöz Oyunu Hakkında Bilgi,karagöz oyunu genel bilgiler,karagöz oyunu kişileri,karagöz oyununun özellikleri,Genel Türkçe Konuları 

KARAGÖZ OYUNU NEDİR? KARAGÖZ OYUNU HAKKINDA BİLGİ MADDELER HALİNDE

KARAGÖZ OYUNUNUN ÖZELLİKLERİ

1.      Karagöz oyunu halkın ortak malıdır. Oyunlarda gösterilen konuların kim tarafından düzenlendiği bilinmez.

2.      Zaman içerisinde   Karagöz sanatçısı oyuna bir şeyler eklemiş, zamanın ihtiyacı ve şartlarına göre konuları işlemiştir.

3.      Bu oyun, birtakım şekillerin arkadan   beyaz perde üzerine yansıtılması temeline dayanır. Bu gösterimi yapan kişiye hayali ya da hayalbaz denir. Hayalinin yardımcısına çırak, yardak, dayrezen, sandıkkâr adları verilir.

4.      Karagöz oyunundaki kişiler   tiptir. Bu tiplerin en önemlileri “Karagöz” ile “Hacivat’tır. Karagöz eğitim  görmemiş,   zeki bir tiptir. Hacivat ise biraz öğrenim görmüş,   yarı aydın bir tiptir. Oyunda yer alan diğer tipler perdeye yalnız  Karagöz ve Hacivat’la konuşmak için gelir.

 Karagöz gölge oyunundaki diğer Tipler şunlardır:

1. Zenne (kadın),
2. Himmet Ağa,
3. Tuzsuz Deli Bekir (sarhoş),
4. Efe (zorba),
5. Beberuhi (cüce ve aptal),
6. Kayserili (pastırmacı),
7. Acem (zengin),
8. Yahudi (bezirgân),
9. Çelebi (genç bir mirasyedi),
10. Arnavut (bahçıvan),
11. Arap,
12. Frenk,
13. Zeybek ve
14. Tiryaki.

 Karagöz oyununu,   imparatorluk olan Osmanlı’nın toplumsal zenginliğinin hayal perdesine yansımış biçimi  olarak değerlendirmek mümkündür.

Gölge oyununun ortaya çıkışı ve ülkemize gelişi ile ilgili değişik  rivayetler vardır.  

 Her tipin perdeye gelişinde ve oyunun sonunda müzikal öğelerden faydalanılır.

  Karagözcülük geleneği, usta çırak ilişkisi içinde yüzyıllarca devam etmiştir.

Karagöz Oyunun Bölümleri

Karagöz oyunu, 4  bölümden oluşur:

1.  Giriş : Oyunun başlangıç bölümüdür. Hacivat müzik eşliğinde

bir semai okuyarak perdeye çıkar.  

2 Söyleşme :   Karagöz ile Hacivat arasında geçen karşılıklı konuşmanın olduğu bölümdür.  

3. Fasıl: Oyunun esas  bölümüdür.  

4. Bitiş: Oyunun   kısa bölümüdür. Karagöz Hacivat’a bir tokat atar.  Karagöz, oyunun bittiğini haber verir, kusurları için özür diler. Gelecek oyunun adını ve yerini duyurup sahneden ayrılır.

KARAGÖZ VE ORTA OYUNUNDAKİ KİŞİLER

a)    Ana Kişiler: Karagöz- Kavuklu; Hacivat- Pişekâr

b)   Kadınlar: Bütün zenneler.

c)    İstanbul Ağzı Konuşanlar: Çelebi, Tiryaki, Beberuhi.

d)   Anadolulu Kişiler: Laz, Kastamonulu, Harputlu.

e)   Anadolu Dışından Gelenler: Muhacir, Arnavut, Arap, Acem.

f)    Zımmi (Müslüman olmayan) Kişiler: Rum, Frenk, Balama, Ermeni, Yahudi.

g)   Engelliler ve Ruhsal Hastalar: Kekeme, Kambur, Kötürüm, Sağır, Hımhım.

h)   Kabadayılar ve Sarhoşlar: Efe, Zeybek, Tuzsuz Deli Bekir, Sarhoş, Külhanbeyi.

i)     Eğlendirici Kişiler: Köçek, Çengi, Kantocu, Hokkabaz, Hayalci, Curcunabaz, Çalgıcı.

j)    Olağanüstü Kişiler, Yaratıklar: Büyücü, Cinler.